Deel 2 – De rol van hechting in leiderschap

Gepubliceerd op 2 december 2025 om 08:00

Leestijd: 4 minuten

 

 

 

 

Vervolg op Deel 1 – Waarom leiderschap begint bij innerlijke regulatie, waarin ik schreef over de invloed van ons zenuwstelsel op aanwezigheid en leiderschap.
In dit tweede deel onderzoeken we een diepere laag: hoe onze hechtingsgeschiedenis bepaalt hoe we leidinggeven, samenwerken en veiligheid creëren voor anderen.

 

Wanneer je hechtingsstijl onbewust leidinggeeft

In leiderschap zie ik vaak iets opmerkelijks: Mensen denken dat hun stijl voortkomt uit training, persoonlijkheid of ervaring – maar veel vaker komt het uit hun geschiedenis.

De leider die alles zelf wil oplossen, heeft meestal ooit geleerd dat niemand hem écht hielp. De leider die veel controle houdt, leerde al vroeg dat loslaten gevaarlijk voelde. De leider die vriendelijk blijft, zelfs als het pijn doet, droeg vroeger al de verantwoordelijkheid voor de harmonie.

We nemen ons gezin van herkomst vaker mee naar werk dan we denken.

 

Wat bedoel ik met hechting in leiderschap?

Hechting gaat over de manier waarop we verbinding ervaren: met onszelf, met anderen, met spanning en met nabijheid. Onze hechtingsstijl vormt het fundament van hoe we relaties aangaan – ook professionele.

In leiderschap uit zich dat in vier tendensen:

  • de neiging om te vermijden,

  • de neiging om te verlaten,

  • de neiging om te pleasen,

  • of de neiging om over te nemen.

Deze patronen zijn geen fouten. Ze zijn ontstaan om ons te beschermen – lang voordat we leider werden. Maar ze bepalen wel hoe we spanning hanteren, grenzen aangeven en beschikbaar zijn voor anderen.

 

Wanneer herken je dit?

  • Je merkt dat je lastige gesprekken uitstelt.

  • Je wordt onrustig wanneer iemand dichtbij komt, emotioneel wordt of spanning inbrengt.

  • Je zegt ja wanneer je nee bedoelt – om de relatie goed te houden.

  • Je neemt meer verantwoordelijkheid dan gezond is.

  • Je voelt je leeg of overprikkeld na veel contact.

Deze signalen zijn geen karaktertrekken, maar echo’s van oude manieren van overleven.

 

Waarom is dit belangrijk?

Leiderschap draait om contact. Maar je kunt anderen alleen zo diep ontmoeten als je jezelf kunt ontmoeten.

Wanneer onbewuste hechtingsdynamieken actief blijven:

  • voelt feedback persoonlijk,

  • lijkt spanning gevaarlijk,

  • wordt autonomie verward met afstand,

  • en wordt zorgzaamheid verward met jezelf verliezen.

Maar wanneer een leider zijn hechtingspatronen herkent, ontstaat iets nieuws: keuzevrijheid.

Geen automatische reflex meer, maar bewust handelen. Geen oude bescherming meer, maar volwassen aanwezigheid.

Het team hééft de triggers, maar ís ze niet. De leider bepaalt of ze worden gezien.

 

Inspiratie

Hechting gaat niet om afhankelijkheid, maar om vrijheid. Vrijheid om te voelen wat in je lichaam gebeurt wanneer het spannend is. Vrijheid om dichtbij te komen zonder jezelf te verliezen. Vrijheid om grenzen te stellen zonder te verharden.

Wanneer een leider vanuit die vrijheid handelt, verandert de hele dynamiek. De ander voelt zich gezien, niet beoordeeld. De spanning voelt dragelijk, niet bedreigend. Het gesprek wordt echt, niet strategisch.

In die ruimte wordt leiderschap geen rol meer – maar een vorm van aanwezigheid.

 

Wat dit oplevert

  • Meer helderheid in communicatie en grenzen.

  • Minder misverstanden, aannames en terugtrekgedrag.

  • Meer veiligheid voor authentieke feedback en eerlijkheid.

  • Een team dat groeit in plaats van herhaalt.

 

Oefening – herken je reflex (5 min.)

  1. Denk aan een recente situatie waarin je als leider spanning voelde.

  2. Schrijf één zin op over je eerste impuls: vermijden, pleasen, controleren, overnemen?

  3. Sta even stil bij wat deze reflex in jou wilde beschermen.

  4. Benoem één bewuste keuze die je de volgende keer zou willen maken – iets kleins.

Deze oefening maakt de overgang voelbaar van automatisch reageren naar bewust leidinggeven.

 

Reflectievraag

Welke oude reflex stuurt soms jouw leiderschap – en wat zou er veranderen als je die reflex niet meer hoefde te volgen?

 

Wil je als leider of team onderzoeken hoe hechting, regulatie en bewustzijn de kwaliteit van samenwerking verdiepen? Ik begeleid leiders en teams in psychologische veiligheid, conflictvaardigheid en authentiek leiderschap. Lees meer: www.innervalley.nl/coaching-zakelijk.

Raakt dit thema je, of wil je verder verdiepen in leiderschap, samenwerking en bewustzijn? Klik op Volgen bij mijn naam – ik deel elke week nieuwe artikelen.

 

#Océane #Liefde #Leiderschap #Teamontwikkeling #PsychologischeVeiligheid #SystemischWerken #Bewustzijn #Hechting #AuthentiekLeiderschap #MenselijkLeiderschap #Zelfinzicht #CoachingZakelijk #Teamcoaching #BewustSamenwerken #InnerValley