Leestijd: 4 minuten
Vervolg op de reeks Keuzes in relaties – blijven, veranderen of loslaten, waarin ik schreef over verbinding, verlies en groei.
In deze nieuwe serie De menselijke onderstroom in teams verkennen we hoe de patronen uit onze persoonlijke relaties zich ook binnen werkrelaties herhalen — vaak subtiel, maar met grote invloed op samenwerking en veiligheid.
Wanneer samenwerken persoonlijk wordt
We brengen ons hele leven mee naar het werk. De behoefte om gezien te worden, de angst om te falen, de neiging om te zorgen of controle te houden — het zijn geen losse eigenschappen, maar echo’s van eerdere relaties. In teams verschijnen die vaak als herkenbare rollen: de redder, de bemiddelaar, de stille observator of degene die altijd het voortouw neemt.
Een team is geen familie, maar functioneert vaak wél als een familiesysteem: met onuitgesproken loyaliteiten, verwachtingen en oude reflexen.
Wat bedoel ik met ‘verborgen dynamiek’?
Onder de zichtbare samenwerking schuilt een laag van onbewuste boodschappen en gevoelens. Wie in zijn jeugd veiligheid vond door zich terug te trekken, doet dat vaak ook in teamvergaderingen. Wie vroeger leerde verantwoordelijkheid te dragen voor de sfeer, voelt zich ook nu verantwoordelijk voor harmonie.
Die patronen zijn niet verkeerd — ze zijn ontstaan om te overleven. Maar zolang ze onbewust blijven, sturen ze het team zonder dat iemand het merkt.
Wanneer herken je dit?
-
Er ontstaan steeds dezelfde spanningen, ongeacht de inhoud.
-
Sommige stemmen klinken luid, andere verdwijnen stilletjes.
-
Een conflict draait meer om erkenning dan om de taak zelf.
-
Mensen voelen zich uitgeput zonder precies te weten waarom.
-
De sfeer verandert zodra een bepaalde collega de ruimte binnenkomt.
Waarom is dit belangrijk?
Zolang de onderstroom niet wordt herkend, blijven teams gevangen in herhaling. We proberen de inhoud te verbeteren, nieuwe vergaderstructuren, afspraken, feedbackrondes, maar het werkt pas echt als de groep leert zien wat er onderliggend gebeurt.
Wanneer dat bewustzijn groeit, ontstaat psychologische veiligheid: een ruimte waarin mensen niet perfect hoeven te zijn, maar echt aanwezig mogen zijn. Het team hééft de spanning, maar ís haar niet.
Inspiratie
Elk team ademt het onzichtbare verhaal van zijn leden. Onder de rollen en resultaten beweegt een dieper ritme — de poging om opnieuw te ervaren wat het betekent om erbij te horen, vrij te zijn en samen te dragen. Wanneer we dat ritme durven voelen, wordt samenwerking meer dan een taakverdeling.
Dan ontstaat iets levends: een veld waarin ieders kracht zichtbaar wordt, juist omdat verschillen er mogen zijn. Vanuit dat bewustzijn groeit vertrouwen vanzelf, niet als methode maar als natuurlijke staat van samen-zijn.
Wat dit oplevert
-
Meer onderling vertrouwen en openheid.
-
Minder spanning en verborgen strijd.
-
Meer energie en duidelijkheid in rollen.
-
Een cultuur waarin verschillen worden benut in plaats van vermeden.
Oefening – herken je rol (10 min.)
-
Neem een moment om terug te denken aan een recente teamsituatie die spanning opriep — bijvoorbeeld een overleg of een besluit dat stroef verliep.
-
Schrijf kort op wat je toen deed of voelde: trok je je terug, ging je overtuigen, zorgde je voor de sfeer, of bleef je stil?
-
Vraag jezelf: Wanneer eerder in mijn leven voelde dit vertrouwd?
-
Sta even stil bij wat er gebeurt als je dit patroon opmerkt — zonder oordeel, alleen met nieuwsgierigheid.
Deze oefening helpt om de eerste laag van de onderstroom zichtbaar te maken: hoe je eigen geschiedenis subtiel meespeelt in de samenwerking van nu.
Reflectievraag
Welke rol neem jij onbewust vaak in binnen een team — en herken je daarin iets uit je gezin van herkomst?
Wil je met je team leren werken aan psychologische veiligheid, duidelijke rollen en gezonde samenwerking? Ik begeleid leiders en teams bij het onderzoeken en transformeren van de menselijke onderstroom. Lees meer: www.innervalley.nl/coaching-zakelijk.
Raakt dit thema je, of wil je verder verdiepen in leiderschap, samenwerking en bewustzijn? Klik op Volgen bij mijn naam – ik deel elke week nieuwe artikelen.
#Océane #Leiderschap #Teamontwikkeling #Bewustzijn #InnerValley#PsychologischeVeiligheid #SystemischWerken #Hechting #Samenwerken #Communicatie#Teamdynamiek #Verbinding #Organisatieontwikkeling #AuthentiekLeiderschap #Coaching#Traumabewustzijn #MenselijkLeiderschap #Zelfinzicht #SystemischKijken#Gennep #CoachingZakelijk #Teamcoaching #BewustSamenwerken